رزرواتاق کویرمرنجاب ، رزرواتاق کاشان ، رزرو هتل کویرمرنجاب ، رزرو اقامتگاه کویرمرنجاب ، رزرو هتل کاشان ، رزرو اقامتگاه کویرمرنجاب لیلی و مجنون ، رزرو سوعیت کویرمرنجاب ۰۹۱۳۳۶۲۷۲۲۵رزرو
سِتاره یا اَختَر یک شیء آسمانی درخشان و کرهگون است که از پلاسما تشکیل شده و انسجام خود را توسط نیروی گرانش خود حفظ میکند. نزدیکترین ستاره به زمین خورشید و پس از آن پروکسیما قنطورس است. ستارگانِ قابل دیدن در شب از روی زمین، بهدلیل فاصلهٔ بسیار دورشان، به شکل نقاطی ثابت (گاهی چشمکزن) و روشن دیده میشوند. در طول تاریخ، گروههای ستارههای برجستهتر، بهنام صورتها و صورتوارههای فلکی، گروهبندی شده و روشنترین ستارگان نیز نامگذاری شدهاند
کاتالوگهایی از ستارگان توسط اخترشناسان گردآوری شدهاست که ستارگان شناختهشده را مشخص میکند و نامهای استانداردی برای ستارگان پیشنهاد میکنند. بیشتر ستارگان جهان از جمله تمامی ستارگان خارج از کهکشان راه شیری با چشم غیرمسلح از روی زمین قابل دیده شدن نیستند . در حقیقت بیشتر آنها حتی از دید قویترین تلسکوپها نیز پنهان میمانند.
یک ستاره حداقل در بخشی از عمر خود، بهدلیل همجوشی هستهای هیدروژن به هلیم در مرکز آن، میدرخشد. انرژی ایجاد شده از بخش درونی ستاره میگذرد و به فضای بیرونی اطراف تابیده میشود. وقتی ذخیرهٔ هیدروژن در هستهٔ یک ستاره رو به اتمام میرود، تقریباً تمام عناصر طبیعی سنگینتر از هلیم از طریق هستهزایی، یا در برخی از ستارگان از طریق هستهزایی ابرنواختری در هنگام انفجار آنها پدید میآیند. ستاره در اواخر عمر خود ممکن است شامل ماده تباهیده نیز باشد. اخترشناسان با بررسی حرکت ستارهها در فضا، درخشندگی آنها و طیفسنجی نجومی میتوانند جرم، سن، فلزینگی (ترکیب شیمیایی ستاره) و سایر ویژگیهای ستارهها را بهدستآورند. جرم کلی یک ستاره تعیینکنندهٔ مراحل تکامل و سرنوشت نهایی آن است. سایر مشخصات یک ستاره مانند قطر و دما در طول عمر ستاره متغیر هستند. با استفاده از نموداری بهنام نمودار هرتسپرونگ-راسل دمای بسیاری از ستارگان، نسبت به روشنایی آنها مشخص میشود که از طریق آن میتوان وضعیت تکامل و سن ستاره را تعیین نمود.
عمر یک ستاره از رمبش گرانشی یک سحابی گازی آغاز میشود که عمدتاً شامل هیدروژن به همراه هلیم و کمی از عناصر دیگر است. وقتی که چگالی هسته ستاره به اندازه کافی میرسد، هیدروژن در فرایندی پایدار توسط همجوشی هستهای به هلیم تبدیل شده و انرژی فراوانی آزاد میشود.[۱] سایر قسمتهای داخلی ستاره این انرژی را از طریق فرایندهای تابش و همرفت به بیرون انتقال میدهند. فشار داخلی ستاره از فروریختن آن براثر نیروی گرانشی خودش جلوگیری میکند. وقتی که سوخت هیدروژن ستاره به پایان میرسد، اگر جرم ستاره حداقل ۰٫۴ بار از خورشید بزرگتر باشد، منبسط شده و تبدیل به غول سرخ میگردد.[۲] پس از آن ستاره به مرحلهٔ تباهیدگی رسیده و بخشی از جرم خود را در فضا دفع میکند که بعدها در تشکیل ستارگان نسل جدیدتر با عناصر سنگینتر بهکار میرود[۳] و هستهٔ ستاره هم به بقایای ستارهای تبدیل میشود که ممکن است کوتوله سفید، ستاره نوترونی یا در صورت کافی بودن جرم سیاهچاله باشد.
ستاره دوگانه یا چندگانه شامل دو یا چند ستاره کوچک میشود که در میدان گرانش یکدیگر اسیر هستند و معمولاً در مدارهای پایداری به دور یکدیگر میگردند. وقتی دو ستاره خیلی به هم نزدیک باشند، برهمکنش گرانشی میان آنها بر تکامل آنها تأثیر میگذارد.[۴] ستارگان میتوانند بخشی از ساختارهای بزرگ مثل خوشههای ستارهای یا کهکشانها باشند.
برخی ستارگان درخشانتر و برخی کمنورتر هستند، برخی آبی بهنظر میرسند، برخی سفید، و برخی هم زرد کمرنگ یا سرخ بهنظر میآیند. خورشید مانند دیگر ستارههای کیهان ، کرهای عظیم و روشن و داغ است و از گازهایی سوزان تشکیل شده که به واسطهٔ جاذبهٔ درونی آن در کنار هم نگاه داشته شدهاند. خورشید بههمراه ۴۰۰ میلیارد ستارهٔ دیگر در کهکشان راه شیری واقع است.
اصل حاکم بر ستارهها یکسان است: ستارهها با همجوشی اتمها در هستهٔ خود، تولید نور و گرما میکنند. این راز زندگی ستارگان است. زمانیکه به آسمان شب نگاه میکنید اجرام مختلفی را میبینید. برای مثال ممکن است ماه را ببینید. گاهی ممکن است نقاط روشنی را ببینید که مانند ستارهها چشمک نمیزنند. این نقاط روشن سیارات هستند. اگر تلسکوپ یا دوربین دو چشمی داشته باشید میتوانید برخی قمرهای سیارات را هم اطراف آنها ببینید و از حملهٔ آنها چهار قمر روشنتر سیارهٔ مشتری را هم احتمالاً بتوانید ببینید. اما در اغلب شبهای تاریک و صاف تنها ستارگان را میبینید. ستارگان نقاط روشن و نورانی هستند که چشمک میزنند. هزاران ستاره در دایرهٔ دید ما قرار دارند و هرچقدر آسمان تاریک تر باشد تعداد بیشتری ستاره خواهید دید. میلیونها ستاره هم هستند که خارج از حوزهٔ دید ما هستند. تمام ستارگان بجز خورشید بسیار از ما دورند و خارج از منظومهٔ شمسی ما قرار دارند. نزدیکترین ستاره که پروکسیما-قنطورس است ۴٫۲ سال نوری از ما فاصله دارد. ستاره ای که هیدورژنش را مصرف میکند تا هلیوم تولید کند را ستارهٔ رشتهٔ اصلی مینامند. وقتی تمام هیدروژن ستاره در نتیجهٔ تبدیل به هلیوم مصرف شد هسته (به دلیل ناکافی بودن فشار بیرونی تشعشعات جهت برقراری توازن با نیروی جاذبه) منقبض میشود. در این حالت دمای هسته به دلیل فشرده شدن افزایش یافته و هلیوم با همجوشی به کربن تبدیل میشود. در این حالت ستاره به شکل غول سرخ در میآید. ستارههای پر جرم منفجر شده و ابرنواختر را میسازند. به این ترتیب مواد سازندهٔ ستاره به فضا پراکنده میگردند. آشناترین مثال در مورد سحابیها سحابی خرچنگ در صورت فلکی ثور است. هستهٔ ستارهٔ اصلی در زمان تبدیل ستاره به ابرنواختر یا ستارهٔ نوترونی میشود یا به شکل چالهٔ سیاه در میآید.
از نظر تاریخی ستارگان برای تمدنهای مختلف در سراسر تاریخ اهمیت داشتهاند. گاهی ستارگان بخشی از آیینهای مذهبی بودهاند و برای ناوبری فلکی و جهتیابی از آنها استفاده میشدهاست. بسیاری از ستارهشناسان باستان بر این باور بودند که ستارگان بهطور دائمی به کره آسمانی دوخته شدهاند و هرگز تغییر نمیکنند. ستارهشناسان بر مبنای قراردادهایی ستارگان را در قالب صور فلکی دستهبندی میکردند و از آنها برای ردیابی مسیر حرکت سیارات و موقعیت خورشید استفاده میکردند.[۵] از حرکت خورشید نسبت به ستارگان پسزمینه و افق در ساختن گاهشمار استفاده شد که در قاعدهمند کردن فعالیتهای کشاورزی بهکار میرفت.[۷] گاهشمار میلادی که امروزه در بسیاری از نقاط دنیا مورد استفاده قرار میگیرد، یک گاهشمار خورشیدی بر اساس زاویهٔ محور چرخشی زمین نسبت به ستارهٔ محلیاش خورشید است.
قدیمیترین نقشه آسمان که تاریخ دقیقی دارد، حاصل تلاشهای اخترشناسی مصر باستان در سال ۱۵۴۸ پیش از میلاد است.[۸] قدیمیترین کاتالوگ ستارگان کشف شده توسط اخترشناسان بابلی بینالنهرین در اواخر هزارهٔ دوم پیش از میلاد در دوره کاسیها گردآوری شدهاست (۱۵۳۱–۱۱۵۵ پیش از میلاد).[۹]
انرژی ستارگان ناشی از واکنشهای هستهای است. ماده اصلی تشکیلدهندهٔ ستارگان رشته اصلی، هیدروژن است. هیدروژن موجود در ستارگان طی فرایند همجوشی هستهای به هلیوم تبدیل میشود و در حین این واکنش گرما و نور بسیار زیادی تابش مییابد.
به گروهی از ستارگان که با نیروی گرانش به هم پیوستگی داشته باشند خوشه ستارهای میگویند که در دو دستهٔ خوشه ستارهای باز و خوشه ستارهای کروی تقسیم میشوند. خوشههای ستارهای کروی در مرکز کهکشانها یافت میشوند و معمولاً عمر بسیار بیشتری دارند . اما اگر فقط دو ستاره در کنار هم باشند به آن ستاره دوتایی گفته میشود
به غیر از خورشید دیگر ستارگانی که در آسمان میبینیم، در فاصله بسیار دوری از ما قرار گرفتهاند، به طوری که حتی از پشت تلسکوپ تنها به شکل نقطه ای نورانی به نظر میرسند، زمانی که به یک ستاره نگاه میکنیم، آشفتگیهای موجود در جو زمین باعث میشود نوری که از آن ستاره به چشم ما میرسد در جهات مختلف دچار شکست شود. در نتیجه ستاره از نظر ما چشمک میزند.
ستارههای دوتایی ممکن است نامرئی باشند. در برخی حالات، ستاره دو سامانه ستارگان دو تایی کوتوله قهوه ای کم نور یا ستاره ای نوترون است که شناسایی آن تنها از طریق اثرات گرانشی که روی ستاره همدم خود میگذارد، امکانپذیر است.
واژه ی شب در ذهن بسیاری از ما تداعی کننده ی سیاهی و تاریکی است؛ زمانی که خورشید بار و بندیلش را جمع می کند و به خواب فرو می رود تا برای تابیدن دوباره در روز آماده شود. در شهرها خداحافظی موقت خورشید از زمین برابر می شود با زمان آغاز گردش های شبانه و پهن شدن بساط نورهای رنگارنگی که زینت بخش گوشه گوشه ی شهر می شوند. در اینجا شب به معنای زمانی است برای تفریح و لذت بردن از اوقات فراغت از کار روزمره...
اما آن طرف تر از شهرها، جایی که خبری از لامپ ها، پروژکتورها و این نورهای مصنوعی نیست، آسمان، خودش در شب ها دست به کار شده و یکی از زیباترین لباس های پر زرق و برق خود را بر تن می کند تا نمایشی خیره کننده به راه بیاندازد. دیدن این تن پوش حیرت انگیز فقط کمی صبر و حوصله می خواهد؛ باید در یک شب صاف و نورانی کوله بار ببندیم و از شهر دورتر و دورتر شویم تا نورهای مصنوعی دست از سرمان بردارند. بعد در سکوت شب بنشینیم و سراپا چشم، غرق تماشا شویم.
این تن پوش پولکی آسمان به نام کهکشان راه شیری شناخته می شود. کهکشان راه شیری، کهکشانی است که منظومه شمسی در آن قرار دارد که به صورت نوار شیری رنگ در آسمان صاف دیده می شود و میلیونها ستاره آن را تشکیل داده اند. این کهکشان تنها در جایی رخ می نماید که هیچ گونه آلودگی نوری وجود نداشته باشد و نورهای مصنوعی دیده نشوند.
در بسیاری از نقاط ایران امکان تماشای این کهکشان وجود دارد اما بسیاری کویر ها را مناسب ترین مکان برای این کار و ثبت تصاویر حیرت انگیز می دانند.
تماشای این کهکشان در کویر به قدری لذت بخش است که می خواهیم برخی از تصاویر آن را با شما به اشتراک بگذاریم تا از تماشای این جلوه ی شبانگاهی لذت ببرید.
دیدگاه خود را بنویسید